Gói thầu tiền tỷ của Toàn Á: Vì sao vắng bóng đối thủ cạnh tranh? [Kỳ 3]

Điển hình như gói thầu “Toàn bộ khối lượng mua sắm trang thiết bị của công trình” (Mã TBMT: IB2400615495) do Trường Cao đẳng Y tế Bình Định mời thầu, có giá trị lên tới 9.174.018.000 đồng, chỉ có duy nhất Công ty TNHH Toàn Á nộp hồ sơ và trúng thầu. Tương tự, gói thầu “Mua sắm trang thiết bị đào tạo ngành Điều dưỡng, Dược và Kỹ thuật Xét nghiệm Y học năm 2025” (Mã TBMT: IB2500358338) tại Trường Cao đẳng Y tế Gia Lai cũng chỉ có một mình Toàn Á “về đích”.

Việc một gói thầu có giá trị lớn nhưng chỉ thu hút được một nhà thầu tham gia là điều đi ngược lại với nguyên tắc cạnh tranh trong đấu thầu. Điều này khiến dư luận đặt ra nghi vấn về chất lượng của hồ sơ mời thầu. Liệu các tiêu chí về kỹ thuật, năng lực, kinh nghiệm trong hồ sơ mời thầu có đang được xây dựng theo hướng “đo ni đóng giày” cho một nhà thầu cụ thể, khiến cho các doanh nghiệp khác dù có năng lực cũng không thể đáp ứng được?

Theo quy định tại Luật Đấu thầu số 22/2023/QH15, việc nêu các điều kiện nhằm hạn chế sự tham gia của nhà thầu hoặc tạo lợi thế cho một hoặc một số nhà thầu gây ra sự cạnh tranh không bình đẳng là một trong những hành vi bị cấm. Tuy nhiên, trên thực tế, việc cài cắm các tiêu chí “lạ”, “khó” trong hồ sơ mời thầu vẫn là một trong những “chiêu trò” tinh vi để định hướng kết quả lựa chọn nhà thầu.

Khi không có sự cạnh tranh, không chỉ mục tiêu tiết kiệm chi phí cho ngân sách bị ảnh hưởng, mà chất lượng hàng hóa, dịch vụ cũng có thể không được đảm bảo ở mức tốt nhất. Chủ đầu tư mất đi cơ hội để so sánh, lựa chọn giữa các phương án kỹ thuật, tài chính khác nhau, và có nguy cơ phải chấp nhận một giải pháp không tối ưu với một mức giá đã được “ấn định”.

Để làm rõ hơn những nghi vấn này, chúng tôi đã có cuộc trao đổi với các chuyên gia trong lĩnh vực đấu thầu và sẽ gửi đến quý độc giả trong kỳ tiếp theo.

Hải Anh