Camera trí tuệ nhân tạo giúp CSGT xử lý nghiêm, hướng tới giao thông văn minh

Cục Cảnh sát giao thông (CSGT), Bộ Công an thí điểm hàng loạt camera ứng dụng trí tuệ nhân tạo (Camera AI) trên cao tốc, nội thành Hà Nội để phát hiện, xử lý vi phạm giao thông. Từ “mắt thần” giám sát, ghi nhận để xử lý nghiêm các hành vi vi phạm, đồng thời hướng tới giao thông văn minh hơn.

Điểm “nóng” vi phạm giao thông

Ngày 3/10, Cục CSGT, Bộ Công an có thông tin về 10 địa phương có số lượng người vi phạm giao thông lớn nhất cả nước. Theo đó (chỉ tính từ 1/7 đến 1/9/2025), phường Phan Đình Phùng (Thái Nguyên) đứng đầu với 2.189 trường hợp vi phạm. Phường Mạo Khê (Quảng Ninh) xếp thứ hai với 1.768 trường hợp. Đứng thứ ba là phường Bắc Giang (Bắc Ninh) với 1.609 trường hợp vi phạm….

Tại TPHCM có 4 phường (Chánh Hưng, Bình Đông, Phú Định và Bình Hưng Hòa) nằm trong “top 10” phường có số người vi phạm giao thông nhiều nhất cả nước. Trong đó, phường Chánh Hưng có 1.467 trường hợp vi phạm.

Cục CSGT cho biết, các trường hợp vi phạm đều có thường trú tại địa bàn các phường, xã trên cả nước, được tổng hợp từ cơ sở dữ liệu về xử phạt vi phạm hành chính và Cơ sở dữ liệu Quốc gia về dân cư. Việc phân tích hệ thống cơ sở dữ liệu về trật tự an toàn giao thông rất hữu ích cho công tác chỉ đạo, phòng ngừa vi phạm, giảm thiểu tai nạn giao thông, để từ đó có các giải pháp đồng bộ lập lại trật tự an toàn giao thông.

“Cục sẽ thường xuyên công bố các số liệu về trật tự an toàn giao thông để nhân dân và các cấp chính quyền nắm bắt, có biện pháp bảo đảm an ninh, an toàn trên địa phương mình…”, đại diện Cục CSGT thông tin.

Cùng với công bố trên, để giám sát, phát hiện vi phạm và hỗ trợ điều tiết giao thông, Cục CSGT đã thí điểm Camera AI trên cao tốc và nhiều tuyến phố ở Hà Nội. Bước đầu “mắt thần” đã “bắt” hàng nghìn trường hợp vi phạm.

Cụ thể, ngoài 2 Camera AI đang hoạt động trên phố Phạm Văn Bạch (phường Cầu Giấy), tại Hà Nội có thêm tuyến đường Lê Văn Lương vừa được đưa vào lắp đặt Camera AI. Vị trí lắp đặt là trước số nhà 35 đường Lê Văn Lương (phường Thanh Xuân). Đáng chú ý, sau một ngày lắp đặt (từ 12 giờ ngày 28/9 đến 12 giờ ngày 29/9), Camera AI này đã phát hiện 29 phương tiện đi vào làn đường của xe buýt nhanh (BRT).

Cũng trong khoảng thời gian này, 2 Camera AI tại phố Phạm Văn Bạch (phường Cầu Giấy) tiếp tục phát hiện 239 trường hợp người điều khiển mô tô, xe gắn máy không đội mũ bảo hiểm, 169 trường hợp không chấp hành hiệu lệnh của đèn tín hiệu (vượt đèn đỏ) và 2 trường hợp điều khiển xe đi ngược chiều. Đại diện Cục CSGT cho biết, những trường hợp vi phạm đã được đơn vị chuyển cho Công an TP Hà Nội để thực hiện thủ tục xử lý vi phạm.

Giải bài toán “nhờn luật”

Làm việc trên địa bàn phường Cầu Giấy, thường xuyên đi qua tuyến phố Phạm Văn Bạch, chị Nguyễn Thị Nhung (37 tuổi, trú phường Đông Ngạc, Hà Nội) cho biết, so với trước đây thì tình trạng xe máy không đội mũ bảo hiểm, vượt đèn đỏ, đi sai làn ở ngã tư Phạm Văn Bạch đã giảm mạnh những ngày gần đây.

Theo chị Nhung, việc lắp đặt Camera AI giám sát giao thông là điều rất cần thiết, không chỉ giảm nguy cơ tai nạn giao thông mà còn góp phần nâng cao ý thức của người tham gia giao thông. Trước đó, hai Camera AI ở đường Phạm Văn Bạch (chỉ sau 12 giờ thí điểm, từ 0 – 12 giờ ngày 24/9), lực lượng chức năng phát hiện tổng số 1.798 vi phạm.

Không chỉ tại khu vực nội đô Hà Nội, Camera AI tại Km 20 tuyến cao tốc Nội Bài – Lào Cai ghi nhận có 2.299 xe đi qua với tốc độ trung bình là 76 km/h, đồng thời phát hiện 5 trường hợp không thắt dây đai an toàn. Con số này đã giảm mạnh so với nhiều ngày trước đó.

Đơn cử, ngày 22/9 trên tuyến đường này, Camera AI đã ghi nhận 40 trường hợp không thắt dây an toàn. Đáng chú ý, từ 12 giờ ngày 27/9 đến 12 giờ ngày 28/9, lần đầu tiên Camera AI tại đây không phát hiện trường hợp vi phạm nào. Được biết, các vi phạm được đối chiếu với cơ sở dữ liệu đăng ký phương tiện để xác định chủ xe và chuyển cho công an xử lý.

Theo Cục CSGT, việc áp dụng Camera AI không chỉ giúp phát hiện vi phạm nhanh chóng, chính xác mà còn góp phần nâng cao ý thức tuân thủ pháp luật giao thông của người dân. Đồng thời, hệ thống giám sát Camera AI từ khi được triển khai tại Hà Nội cũng cho thấy xe máy (bao gồm mô tô và xe gắn máy) là nhóm phương tiện vi phạm rất nhiều. Nhiều người vẫn lầm tưởng chỉ ô tô mới bị xử phạt nguội.

Trên thực tế, theo quy định, hình ảnh vi phạm thu được từ Camera AI và hệ thống giám sát giao thông đều được sàng lọc, gửi đến chủ phương tiện. Trường hợp tổ chức, cá nhân vi phạm chưa chấp hành đầy đủ yêu cầu xử lý sẽ không được giải quyết đăng ký, đăng kiểm phương tiện. Điều này đồng nghĩa chủ xe máy cũng có thể bị từ chối giải quyết thủ tục nếu không hợp tác với cơ quan chức năng.

Đề xuất lắp đặt Camera AI trên cả nước

Sau thời gian thí điểm lắp Camera AI, mới đây (ngày 2/10), Cục CSGT đã trình Bộ Công an đề án lắp đặt hàng nghìn Camera AI hiện đại để giám sát, phát hiện vi phạm và hỗ trợ điều tiết giao thông trên toàn quốc.

Theo Cục CSGT, hệ thống Camera AI sẽ tham gia điều tiết giao thông và cung cấp thông tin mật độ phương tiện cho người dân. Khi được triển khai, dữ liệu từ camera sẽ giúp người dân lựa chọn thời gian, lộ trình phù hợp, giảm ùn tắc và tai nạn.

Cục CSGT cũng cho hay, đề án xây dựng trên cơ sở hoàn thiện Trung tâm Chỉ huy giao thông hai cấp (trung tâm cấp 1 đặt tại Cục CSGT và cấp 2 tại 34 công an tỉnh, thành phố). Hiện 9 Camera AI thế hệ mới đã được lắp thử nghiệm trên cao tốc Nội Bài – Lào Cai, đoạn Km 20, và một số tuyến phố trung tâm Hà Nội như: Phạm Văn Bạch, Lê Văn Lương.

Theo đề án, Camera AI sẽ đo đếm lưu lượng phương tiện, nhận diện hơn 20 hành vi vi phạm phổ biến như: Vượt đèn đỏ, không đội mũ bảo hiểm, không thắt dây an toàn… Hệ thống sau đó trích xuất hình ảnh, clip, kèm dữ liệu về tuyến đường, thời gian, hành vi vi phạm. Thông tin được đối chiếu với cơ sở dữ liệu đăng ký xe để nhận diện chủ phương tiện, trước khi CSGT rà soát và đưa ra quyết định xử phạt.

Cục CSGT cho biết khi hệ thống hoàn thiện, Camera AI sẽ giám sát giao thông như cảnh sát tuần tra trên đường, vừa phát hiện vi phạm vừa hỗ trợ điều tiết luồng phương tiện. Đồng thời, hình ảnh và dữ liệu được sử dụng để đào tạo AI, nhằm nâng cao khả năng tự động phát hiện nhiều hành vi vi phạm hơn trong tương lai.

Để tra cứu thông tin phạt nguội, người dân có thể truy cập Cổng thông tin điện tử Cục CSGT, vào mục Tra cứu phương tiện vi phạm giao thông qua hình ảnh, sau đó nhập biển số xe, loại phương tiện và mã xác thực. Ngoài ra, có thể tra cứu trực tiếp trên ứng dụng VNeID hoặc liên hệ Phòng CSGT công an các tỉnh, thành phố để được hướng dẫn chi tiết.

Đăng Chung